Hé scheids! Hands on!

Bron: www.knvb.nl

Steeds sneller, steeds makkelijker ook, is de scheidsrechter Kop van Jut. Beschimpt, belaagd en betast. Wie respecteert de scheidsrechter nog? En hoe leuk is het dan om er een te zijn – of te worden? Journalist Robbert Minkhorst neemt de proef op de som.

De moed zonk me voor even zowat in de schoenen. ‘Hands! Scheids, hands! Zie je dan niet dat hij hem zo met zijn handen speelt?’ Wanneer gaan jullie het nou eens een keer doorhebben, zodat je het ook ziet?!

Maar was mijn verzuchting wel helemaal terecht? Ik dacht dat ik blij kon zijn met de nieuwe regels rondom hands, maar het aantal keren dat spelers appelleren voor iets waarvan zij in hun grootst mogelijk denkbare overtuiging vinden dat het een handsbal is, is niet afgenomen. Sterker, ik heb zelfs een vermoeden dat het dit seizoen is toegenomen – maar ik heb geen score bijgehouden de afgelopen jaren, dus ik kan dat niet staven.

Interpretatie

Ik dacht dat ik blij kon zijn met de nieuwe regels rondom hands, maar het aantal keren dat spelers appelleren, is niet afgenomen maar toegenomen

Als ik ergens moeite mee heb, en dat heb ik al eerder opgeschreven, is het wel het interpreteren van (strafbaar) hands. Dat lijkt voor spelers evenzeer het geval. ‘Hands!’ ‘Hands, scheids!’ Onophoudelijk is de lokroep van een voetballer die een bal tegen een hand bestraft wil zien worden.

Ik vond de regels rondom hands op punten ook discutabel. Dus hoopte ik dat met de veranderingen de nieuwe regels op mijn hand waren. Nou…

Om mijn eigen ijdelheid te strelen schreef ik het succes van de nieuwe zinsnede ‘als een speler valt en de hand of arm zich tussen de bal en de grond bevindt om het lichaam te ondersteunen’ aan mezelf toe. Waar ik kon, appelleerde ik op bijeenkomsten en bij de cursus als een speler zijn arm gebruikte om in balans (of overeind) te blijven. Hij kan er niks aan doen, riep ik altijd. En toch is het strafbaar, werd er teruggezegd.

Te vroeg gejuicht

Ik had te vroeg gejuicht. Er kwam nog een zin achter de komma. ‘…, maar niet zijwaarts of verticaal van het lichaam af uitgestrekt’. Hoe moest ik dit nu weer opvatten? Niemand is Superman en je hand opsteken doe je in de klas. Maar met een gebogen arm je evenwicht bewaren mag (dus) nog wel? En hoe ver mag hij gebogen zijn?

Ik wil niet de purist uithangen, maar kwalificaties als zelden, of vaak, meestal, doorgaans, laten ruimte voor eigen interpretatie

De toelichting bij de spelinstructies bood ook geen volledige houvast. ‘De hand of arm boven het hoofd hebben is slechts zelden een ‘natuurlijke’ houding en een speler neemt een risico als hij zijn hand of arm in een dergelijke positie houdt, ook tijdens een sliding’. Ik wil niet de purist uithangen (Hoor mij nou eens. Ik? De regelfetisjist?!), maar kwalificaties als zelden, of vaak, meestal, doorgaans, laten ruimte voor eigen interpretatie.

Ik heb besloten dat ik mezelf het voordeel van de twijfel gun – en zal de omschrijving ruim interpreteren. Toen ik, in opleiding tot verenigingsscheidsrechter nog, op deze plek stelde dat spelregels ‘niet van steen zijn’, maar ‘van elastiek’, had ik bijval gekregen. Die gebruik ik nu als rugdekking. Of, zoals mijn KNVB-docent indertijd meermalen zei: ‘Je handelt naar bevinden’. Daar kun je ook lekker alle kanten mee op.

Voordeel

Discutabel vond ik verder altijd het voordeel dat uit een handsbal kon ontstaan – en dat niet per se bestraft kon worden. Dat is nu veranderd; wel ten goede gelukkig. Een handsbal is voortaan strafbaar als daar een (scorings)kans uit ontstaat.

Meer woorden maken het niet automatisch meer duidelijk. Als je het dak laat repareren, zorg ervoor dat het daarna niet meer lekt

Maar ik mis het mantra ‘de beweging met de hand naar de bal, afstand tot de bal, snelheid van de bal’. Ja, ook die moest je dus zelf interpreteren, maar daar voelde ik me senang bij. Mijn intuïtie is mijn kompas – dus daar durfde ik op te vertrouwen. Meermaals liet ik een wedstrijd wat langer stilliggen om het een protesterende speler nog even uit te leggen: ‘afstand tot de bal, en snelheid tot de bal’. Simpel en effectief.

Nu heb ik het idee dat de spelregelbazen vooral hebben gepoogd om de ruimtes voor interpretatie kleiner te maken, in een nogal uitvoerige uiteenzetting. Maar meer woorden maken het niet automatisch meer duidelijk. Als je het dak laat repareren, zorg ervoor dat het daarna niet meer lekt.

Ik intussen doe voorlopig wat ik altijd al deed, met inachtneming van de veranderde regels. Een voornemen waar je ook lekker veel kanten mee op kunt. Voor de protesten van spelers hoef ik het niet te doen, of te laten. Want die bleven toch al komen.

ROBBERT MINKHORST

Twitter: @LD_mink #ikwordscheidsrechter